Kính chào các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học
sinh đã đến với buổi giới thiệu sách của thư viện trường Tiểu học Vân Canh.
Hôm nay
cô sẽ giới thiệu với các em cuốn sách: “Tục
ngữ, ca dao, Việt Nam”
Làng quê
chúng ta ở đâu cũng vậy, ẩn chứa trong nó bao điều gần gũi.
Mỗi một miền quê trên
đất nước Việt Nam đều có những câu hò, điệu hát rất chung mà lại rất riêng,
mang âm hưởng của từng vùng, miền. Tất cả cùng hòa vào câu thơ, giọng hát của
những làn điệu, tạo thành dòng tục ngữ ca dao dân ca Việt Nam rất đa dạng và
phong phú. Nó thấm sâu vào tâm hồn mỗi một chúng ta từ thưở lọt lòng bằng những
lời ru của bà, của mẹ. Là người bạn tinh thần thân thiết của chúng ta khi cắp
sách đến trường cho đến hết cuộc đời.
Tục ngữ, ca dao,
Việt Nam được ví như viên ngọc quý luôn tỏa sáng trong kho tàng văn học dân
gian Việt Nam. Từ những kinh nghiệm trong lao động sản xuất, trong quan hệ xã
hội, sinh hoạt đời thường, quan hệ gia đình hay tình yêu đôi lứa, những vui
buồn ghét giận…những câu ca dao ra đời được nhiều người thuộc nhớ.
Để đến gần hơn với
tục ngữ ca dao dân ca, Thư viện Trường Tiểu học Sơn
Thủy xin giới thiệu tới các thầy cô giáo và các em học sinh cuốn
sách “Tục ngữ, ca dao, Việt Nam” với hy vọng sẽ góp phần đắc lực vào công
tác giảng dạy văn học, giáo dục đến các em tinh thần yêu quê hương nước, yêu
làng xóm gốc đa, bến nước.
Cuốn sách do tác giả Vũ Ngọc Phan biên soạn, gồm 563 trang, khổ 14,5 x 20,5 cm
được nhà xuất bản Thời Đại tái bản lần thứ 8 năm 2010.
Để tiện cho việc tra cứu, cuốn sách được chia làm sáu phần:
- Phần thứ nhất: Nội dung và hình thức nghệ thuật của tục ngữ, ca dao, dân ca
và mối liên quan giữa những thể loại vần vè của văn học dân gian với văn học
thành văn.
- Phần thứ hai: Quan hệ thiên nhiên
- Phần thứ ba: Quan hệ xã hội. Được chia thành các mục: Tình yêu nam nữ, Hôn
nhân và gia đình, thái độ của nhân dân đối với giai cấp phong kiến, đối với
thực dân Pháp và tay sai; Ca dao kháng chiến chống Pháp và Ca dao chống Mỹ cứu
nước.
- Phần thứ tư: Dân ca.
- Phần thứ năm: Tục ngữ ca dao của đồng bào miền núi.
- Phần thứ sáu: Kết luận nói đến vai trò của tục ngữ ca dao trong việc xây dựng
ngôn ngữ và văn học dân tộc. Phát huy nghệ thuật truyền thống của ca dao xưa
trong sáng tác mới.
Các em thân mến ! Ca dao dân ca là loại hình văn nghệ truyền miệng, một hình
thức văn hóa giân dan có từ lâu đời. Nó có thể là một câu nói triết lý bao hàm
nội dung giáo dục của ai đó. Trải qua thời gian, mọi người thấy đúng và nghe
theo, thậm chí họ có thể thêm vào hoặc bớt đi để đúng với hoàn cảnh cụ thể. Ca
dao người Việt thường được cấu tạo bằng hai câu lục bát, khi có nhiều câu kết
thành một đoạn ngắn thì gọi là dân ca.
Các em hãy cùng đọc và cảm nhận vẻ đẹp giá trị nghệ thuật trong từng câu ca
dao, tục ngữ giàu hình ảnh và gợi mở này nhé:
Cái cò lặn lội bờ ao…
Hỡi cô yếm đào ! lấy chú tôi chăng?
Chú tôi hay tửu hay tăm,
Hay nước chè đặc, hay nằm ngủ trưa,
Ngày thì ước những ngày mưa,
Đêm thì ước những đêm thừa trống canh…
Hay
:
Cày đồng đang buổi ban trưa,
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi! Bưng bát cơm đầy,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
Và thật xúc động hơn nữa :
Có cha, có mẹ có hơn
Không cha, không mẹ như đàn không dây.
Mẹ cha như nước, như mây,
Làm con phải ở cho tầy lòng con.
Trong mỗi chúng ta ai cũng có một miền quê, quê hương là cánh dồng lúa thơm
ngát, lũy tre xanh trải dài dọc bờ đê, là những hình ảnh thân thương nhất đối
với cuộc sống mỗi người. Qua cuốn sách này hai tiếng quê hương nghe gần gũi và
thân thương hơn, là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi đã nuôi dưỡng các em trưởng
thành. Ta gợi nhớ đến và không thể nào quên những lời ru ầu ơ của mẹ thiết tha
trìu mến, những hình ảnh của miền quê với biển rộng non cao, của gió lào cát
cháy…để rồi trẻ thơ như được tiếp thêm nguồn dự trữ lớn lao về lòng yêu quê
hương, để rồi chắp cánh cho tuổi thơ con thêm vững bước và sáng ngời niềm tin.
Các
em thân mến! Cuốn sách ‘‘Tục ngữ ca dao dân ca Việt Nam” là một trong
những lựa chọn ý nghĩa. Cô tin tưởng rằng sau khi đọc xong cuốn sách này, các
em hãy học tập tốt hơn nữa, làm được nhiều việc tốt hơn nữa. Buổi giới thiệu
sách hôm nay đến đây là hết.
Rất mong toàn thể các bạn nồng nhiệt đón nhận.